Als je nu op je autoradio Qmusic luistert, kan op die FM-frequentie vanaf 1 september zo maar een andere zender te horen zijn. Al maanden gaat het over de veiling van de commerciële FM-frequenties, die morgen – 4 juli 2023 – van start gaat. Maar wat houdt die veiling in en wat ga je ervan merken? We leggen het uit in dit artikel.
Wat houdt de frequentieveiling in?
Vanaf 4 juli 2023 worden alle commerciële FM-frequenties opnieuw geveild. Dat betekent dat de radiostations geld moeten bieden op het zogenoemde FM-kavel dat ze graag willen hebben – of houden. Er zijn negen FM-kavels te verdelen. Op die kavels zijn nu nog bijvoorbeeld Radio 538, Qmusic en Sky Radio te horen, maar na de veiling kan dat zomaar anders zijn.
Waarom is de FM zo belangrijk?
Nog altijd luisteren de meeste mensen via de FM naar de radio: zo’n 54 procent luistert op die manier, zo becijferde One Media Sales. Dat bedrijf doet de advertentieverkoop voor veel commerciële stations. Voor die zenders is de FM dan ook van groot belang, want daarmee bereiken ze een grote groep luisteraars. En dat is weer interessant voor adverteerders, die bijvoorbeeld een radiocommercial uitzenden. Zonder FM heeft een zender dus veel minder luisteraars en daarmee minder inkomsten.
Om welke radiozenders gaat het?
Het gaat alleen om de negen commerciële zenders die op dit moment een FM-frequentie hebben. Dat zijn Radio 538, Radio 10, Sky Radio, Radio Veronica, Qmusic, 100% NL, SLAM!, Sublime en BNR Nieuwsradio.
De publieke radiozenders (NPO Radio 1 t/m NPO Radio 5 en FunX) en de regionale omroepen doen niet mee: zij behouden hun FM-frequenties gewoon.
Welke FM-kavels zijn er te verdelen?
Het gaat om negen FM-kavels. Twee daarvan zijn zogenoemde geclausuleerde kavels: een voor Nederlandse muziek en een voor nieuws. Dat betekent dat die radiozenders zich aan strengere regels moeten houden. Zo moet op het te veilen nieuwskavel minimaal een percentage van 70 procent nieuws gebracht worden.
Zijn er meer regels voor de FM-veiling?
Ja, een mediabedrijf mag straks nog maximaal drie commerciële FM-frequenties hebben. Nu zijn er dat nog vier. Talpa Network, dat vier commerciële zenders in bezit had, verkocht daarom onlangs Radio Veronica aan Mediahuis. Datzelfde Mediahuis heeft nu vier FM-kavels: naast Radio Veronica zijn dat 100% NL, SLAM! en Sublime. Met de maximumeis van drie FM-kavels, verliest Mediahuis er straks dus één.
Welke radiostations doen mee aan deze FM-veiling?
Dat blijft geheim. Volgens het ministerie van Economische Zaken, dat de veiling houdt, is dat om belangenverstrengeling te voorkomen. De verwachting is wel dat de zenders die nu nog op de FM te horen zijn, er alles aan zullen doen om hun FM-frequenties niet te verliezen. De volgende partijen doen – mogelijk – een gooi naar de FM-kavels:
- Talpa Network (eigenaar van Radio 10, Radio 538 en Sky Radio)
- Mediahuis (eigenaar van Radio Veronica, SLAM!, 100% NL en Sublime)
- DPG Media (eigenaar van Qmusic)
- FD Mediagroep (eigenaar van BNR Nieuwsradio)
- KINK
- Buitenlandse partijen als Bauer Media Group en Global
Waarom is er eigenlijk een FM-veiling?
Dat is wettelijk zo bepaald. De veiling is ook bedoeld om andere mediabedrijven die een commerciële FM-frequentie willen, een kans te geven. Minister Adriaansens van Economische Zaken zei eerder dat nieuwkomers een kans moeten krijgen.
Waarom wordt de veiling nu gehouden?
De FM-frequenties zouden eigenlijk vorig jaar al opnieuw geveild worden, maar toenmalig staatssecretaris Mona Keijzer besloot in 2021 de veiling met drie jaar uit te stellen, tot 2025. Ze deed dat na een oproep van veel commerciële radiostations, die zeiden hard geraakt te zijn door de coronacrisis. KINK was het daar niet mee eens en stapte naar de rechter. Met succes, want de rechter bepaalde dat uiterlijk voor 1 september 2023 de commerciële FM-frequenties opnieuw moeten worden geveild.
Hoe bijzonder is deze FM-veiling eigenlijk?
Heel bijzonder, want in 2003 zijn de commerciële FM-frequenties voor het laatst geveild. Na twintig jaar wordt er nu dus voor het eerst opnieuw geveild.
Wat gaat de FM-veiling de radiozenders kosten?
Dat is lastig te zeggen, maar het gaat om miljoenen euro’s. Er zijn startprijzen die minimaal voor een FM-kavel betaald moeten worden, maar de verwachting is dat er veel meer geld geboden gaat worden.
Wat zijn de startprijzen voor de FM-veiling?
De startprijs voor het FM-kavel waarop nu nog Qmusic te horen is (kavel LC03), begint op 15,8 miljoen euro. Voor andere kavels ligt de startprijs tussen de 2,6 miljoen en 15,4 miljoen euro. Alleen voor de kavels waarop nu nog BNR Nieuwsradio en 100% NL te horen zijn, is er geen beginprijs. Dat komt omdat het geclausuleerde kavels zijn en zenders daar aan strenge eisen moeten voldoen.
| Kavel | Startprijs | Huidige kavel van |
|---|---|---|
| LC01 | 15.427.000 euro | Sky Radio |
| LC02 | 8.319.000 euro | Radio Veronica |
| LC03 | 15.816.000 euro | Qmusic |
| LC04 | 0 euro | BNR Nieuwsradio |
| LC05 | 4.782.000 euro | SLAM! |
| LC06 | 15.241.000 euro | Radio 538 |
| LC07 | 11.493.000 euro | Radio 10 |
| LC08 | 2.636.000 euro | Sublime |
| LC09 | 0 euro | 100% NL |
Wat als bijvoorbeeld Radio 538 of Qmusic niet de hoogste bieder is op hun eigen FM-kavel?
Dan gaat het FM-kavel naar de andere partij; de hoogste bieder dus. Dat betekent dat Radio 538 of Qmusic vanaf september niet meer op die huidige FM-frequentie te horen is. De zenders kunnen natuurlijk bieden op meerdere kavels. Als ze daar wel de hoogste bieder zijn, hebben ze straks alsnog een FM-frequentie.
Wat gebeurt er als een Radio 538 of Qmusic geen enkel FM-kavel krijgt?
Dan is die zender niet meer te horen via de FM. Dat kan grote gevolgen hebben, omdat de zender dan veel minder luisteraars trekt en daarmee minder advertentie-inkomsten heeft. Met als gevolg dat de zender moet bezuinigen en personeel wellicht ontslagen wordt.
Is mijn favoriete radio-dj dan straks op een andere zender te horen?
Dat kan maar zo. Maar zolang de uitkomst van de FM-veiling nog niet bekend is, blijft dat gissen.
Wanneer is bekend welke zenders vanaf september op de FM te horen zijn?
Dat is waarschijnlijk eind juli, al is een exacte datum nog niet bekend. De gehele planning van de FM-veiling vind je hier.
Foto: Pixabay
