De toekomst die zendermanager Laurens Borst voor Radio 1 voor ogen heeft is de Vara, EO en VPRO in het verkeerde keelgat geschoten. De omroepen zijn zich ‘suf geschrokken’ over de onder zijn leiding tot stand gekomen toekomstschets voor de met dalende luistercijfers kampende zender. Ze erkennen dat het roer om moet, maar laken de handelwijze van Borst.
De mediadirecteur van de Vara en de hoofdredacteuren van de EO en de VPRO uitten hun ongenoegen eind vorige maand in een brief aan Borst, die als zendercoördinator over de op stapel staande herprogrammering van Radio 1 gaat. Het drietal had gerekend op een ‘frisse start’ en een heldere visie van de man die in september aantrad als zendermanager. Maar naar eigen zeggen worden zij geconfronteerd met een uitzendschema waarin de vorm prevaleert boven de inhoud.
Radio 1 zou onvoorwaardelijk voor de journalistieke inhoud -in hun ogen de kracht van de zender- moeten gaan. Ook plaatsen de briefschrijvers vraagtekens bij de onbeperkte steun voor de NOS. In het concept blijven alleen de NOS-programma’s ‘Met het oog op morgen’ en Langs De Lijn onverkort gehandhaafd.
In het conceptschema voor doordeweekse dagen staat onder meer dat op primetime, tussen 09:00 uur en 12:00 uur, de breedte moet worden opgezocht en dat ‘de diepte’ later op de dag komt. Ook is het uitgangspunt dat ingewikkelde onderwerpen toegankelijk en interessant worden gemaakt voor de luisteraar.
In de brief staat dat Borst bij aanvang van een recente vergadering louter zou hebben gewezen op de tekortkomingen van de zender en zijn programma’s. De omroepen hekelen deze aanpak, die demotiverend zou zijn. Vervolgens sommen ze op waar het aan zou schorten. Zo zou de oorzaak van de teruglopende luistercijfers niet zijn onderbouwd door een grondige analyse. Daardoor zou het plan van aanpak blind varen op onderzoek dat onvoldoende onderbouwd is, resulterend in een paniekreactie.
De briefschrijvers zien graag het volledige onderzoeksrapport tegemoet en zinspelen op een tweede en extern onderzoek. Tot slot laten zij onomwonden weten dat zij een door Borst omarmde onderzoeker liever zien vertrekken. Een medewerker van de Dienst Kijk- en Luisteronderzoek van de Publieke Omroep zou geen invloed mogen uitoefenen op het beleid van Radio 1, vinden de omroepen. Een dergelijke dubbelrol zou de zender meer kwaad dan goed doen.
Frans Klein (Vara), Bertus Tichelaar (EO) en Kees Schaepman (VPRO) werpen zich in de brief op als hoeders van ‘de enige serieus informerende radiozender die Nederland nog rijk is’. Zo ziet het ernaar uit dat voor onderwerpen van langer dan een kwartier in de doordeweekse dagprogrammering geen ruimte meer is. Die worden omschreven als ‘potentiële afhaakmomenten’. Wel is het de bedoeling dat het nieuws op het hele uur zo’n vijf keer per dag langer wordt. Het concept gaat uit van een zogenoemde horizontale programmering: op maandag tot en met vrijdag zijn dezelfde presentatoren of presentatieduo’s in dezelfde programma’s te horen.
Borst laat via een woordvoerder weten dat hij niet inhoudelijk wil reageren op de kritiek. Na het ontvangen van de brief heeft hij nieuw overleg gevoerd met de omroepen. Het geschetste beeld zou daarom enigszins achterhaald zijn. Wel wil hij kwijt dat hij alle vertrouwen heeft in het plan, dat met alle omroepen overeengekomen is. Over twee tot drie weken ligt dat op tafel. Tot die tijd blijft hij graag onderhandelen met de omroepen. Die moeten vanzelfsprekend wel bereid zijn om compromissen te sluiten, voegt hij toe.
