Klassieke muziek maakt geen schijn van kans in de nieuwe mediaplannen van staatssecretaris Medy van der Laan. Ongeloof en bezorgdheid over Radio 4 vechten om voorrang. “Niemand gelooft dat dit plan straks doorgaat. Er zal toch wel één kamerlid zijn dat begrijpt dat dit niet kan. Margreet Teunissen, netcoördinator van Radio 4, is best bereid de goede kanten van de nieuwe plannen voor de publieke omroep, vastgelegd in de nota Met het oog op morgen, in te zien. Maar volgens haar is het zinloos het plan serieus te nemen, omdat het wel heel desastreus uitpakt voor de klassieke muziek.
Op papier ziet het voorstel dat staatssecretaris Van der Laan van cultuur onlangs presenteerde er mooi uit. De dagelijkse leiding van de publieke omroep, de raad van bestuur, draagt de verantwoordelijkheid voor het aanbod van cultuur en educatie op radio en tv. Dat betekent dat niet hoeft te worden afgewacht of een omroep zin heeft om geld te spenderen aan kunst en cultuur. De raad voor bestuur heeft er een budget voor en moet ervoor zorgen dat cultuur een bijzondere plaats krijgt.
De omroepen kunnen met programmavoorstellen een beroep doen op dat budget, maar ook andere organisaties – orkesten of opera- en dansgezelschappen bijvoorbeeld – kunnen dat. Maar hoeveel geld is er voor cultuur? Samen met educatie wordt dat de sluitpost van de begroting, omdat de verminderde reclame-inkomsten die worden verwacht, daar gecompenseerd moeten worden.
Teunissen: “Aangezien de reclame-inkomsten naar verwachting met een derde zullen teruglopen, is mijn inschatting dat het budget voor cultuur gehalveerd gaat worden. De publieke omroep kan dan onmogelijk zijn publieke taak op cultuurgebied uitoefenen. De woordvoerder van de raad van bestuur, André Matthijsse , erkent dat het budget voor cultuur 1-op-1 afhankelijk wordt van reclame-inkomsten. “Verder weten we nog van niks. Het plan moet nog verder worden uitgewerkt, maar cultuur wordt zo inderdaad de sluitpost.
Het is de zwakke schakel in een plan dat ook kansen biedt, vindt hoofd Avro Klassiek Roland Kieft. “Het is mooi dat zwart op wit staat dat cultuur prioriteit heeft, maar als het sluitpost van de begroting wordt, werkt het niet. Ook de opheffing van de NPS, de omroep die het meest aan moeilijker kunstvormen deed en het grootste deel van Radio 4 vult, is volgens Kieft een probleem. Alleen Avro en Tros blijven op deze zender over.
Kieft: “De Avro wil wel klassieke muziek blijven verzorgen, maar wij doen dat voor een breed publiek met het toegankelijker repertoire. De NPS is er voor de geëngageerde kunst. Anderen zullen op termijn misschien in dat gat springen, maar om te beginnen is het een flinke achteruitgang voor de kunst. Het toelaten van andere programmamakers naast de omroepen biedt ook kansen voor samenwerking, aldus Kieft.
De Avro wil wel. Maar andere omroepen zullen volgens Teunissen niet investeren in cultuur. “Je gaat toch geen redactie onderhouden als je niet weet of je geld krijgt voor je programmas. De NCRV ziet in het plan inderdaad geen aanmoediging om meer aan kunst te doen, zegt een woordvoerder. Wij houden het bij onze orgelsite. [Trouw]