Er lijkt zich een Kamermeerderheid af te tekenen voor het reclamevrij maken van de publieke radio- en televisiezenders. De VVD is altijd al voor een reclame vrije publieke omroep geweest, maar ook het CDA en PvdA zijn daar nu voorzichtig voor. En dat zou een meerderheid in de Kamer betekenen.
“Op dit moment zie je dat de publieke omroep onder druk staat, juist omdat ze deels afhankelijk zijn van de STER-gelden”, zo zegt CDA-fractieleider Maxime Verhagen. “Dus ik denk dat je naar een solide financiering zou moeten, waarbij het mijn voorkeur heeft om dat reclamevrij te doen, juist omdat je dan minder last hebt van schommelingen. Wij zijn ernaar aan het kijken of het mogelijk is om de publieke omroep zonder reclame veilig te stellen voor de toekomst.”
Ook zijn collega Wouter Bos van de PvdA zou een andere financiering voor de publieke omroep willen. “Ik denk dat de publieke omroep niet afhankelijk mag zijn van reclame-inkomsten. Je ziet nu dat er geprogrammeerd wordt om zoveel mogelijk kijkers te trekken. De echt ’typische’ publieke omroep-programma’s, die commercieel minder aantrekkelijk zijn, krijgen dan minder kans. En dat staat haaks op wat de de publieke omroep zou moeten doen.”
Toch sluit Bos niet uit dat de STER toch blijft bij de publieke omroep. “Reclame afschaffen zou een optie zijn. Andere mogelijkheid is dat het blijft, maar dat je er minder afhankelijk van bent. Als ze het ‘ernaast’ zouden doen bij voetbalwedstrijden ofzo om wat extra inkomsten te genereren, dan zit ik daar niet zo mee.”
D66-Kamerlid Bakker is blij met het pleidooi van CDA en PvdA. Zijn partij is al langer voor een reclamevrije publieke omroep. Bakker is blij dat de steun daarvoor groeit. Maar hij vindt het urgenter dat nu al de dalende reclame-inkomsten worden gecompenseerd. Die daling wordt veroorzaakt door onder meer het verlies van de eredivisierechten. “Die compensatie is nu nodig, omdat de publieke omroep anders ten dode is opgeschreven”, aldus Bakker.
De VVD wil al langer een reclamevrij publiek omroepbestel. “Door de STER-inkomsten weg te nemen, verdwijnt de verkeerde prikkel bij de omroepen om voor adverteerders aantrekkelijke en dus niet-onderscheidende populaire programmas te maken”, stelt VVD-Mediawoordvoerster Fadime Örgü. De partij wil het verlies aan inkomsten compenseren door een televisienet op te doeken en minder rechten voor sport in te kopen.
Dinsdag debatteert de Tweede Kamer met staatssecretaris Van der Laan over de nieuwe mediawet.