De Nederlandse Publieke Omroep moet 80 miljoen euro aan ongeoorloofde staatssteun terugbetalen. Dat staat volgens NRC Handelsblad in het voorstel dat Europees Commissaris Kroes (Mededinging) volgende week inbrengt in de vergadering van de Europese Commissie, zo bevestigen bronnen in Brussel en Hilversum.
Naar het besluit van de Europese Commissie wordt al twee jaar uitgezien. In 2004 publiceerde de Commissie in een voorlopige conclusie dat er sprake was van 110 miljoen euro ongeoorloofde staatssteun. De subsidies zouden ten onrechte zijn aangewend om niet-publieke, commerciële activiteiten te financieren. Het precieze bedrag dat de omroep moet terugbetalen, kan groter zijn dan 80 miljoen euro, omdat ook rente wordt berekend over de periode waarin de staatssteun is verleend, tussen 1992 en 2002.
Het besluit van de Commissie zal tot grote financiële problemen leiden, zegt Cees Vis, lid van de raad van bestuur van de Publieke Omroep en verantwoordelijk voor de financiën. “Ik weet dat het ongeveer 80 miljoen wordt. Dat geld hebben wij niet. Ik weet niet hoe we dit moeten oplossen.
De omroep heeft vorig en dit jaar al een deel van de financiële reserve in programmas gestoken. Eerder al moest de omroep op last van het kabinet tientallen miljoenen bezuinigen. Tegelijkertijd verkeert de omroep in een veranderingsproces. Volgens de mediaplannen van het kabinet verliezen de zendgemachtigden binnen de Publieke Omroep hun beschermde status en, in 2008, de helft van hun vaste budget.
De Europese Commissie deed het onderzoek na klachten van de commerciële omroepen. De voorlopige conclusie in 2004 was dat de overheid meer geld aan de publieke omroep had gegeven dan noodzakelijk was. Het onderzoek concentreerde zich op acht publieke zendgemachtigden en de overkoepelende NOS. Het gaat niet om de structurele financiering van de omroep door de overheid, maar om aanvullende betalingen, zoals subsidies voor coproducties en gratis diensten van het faciliteitenbedrijf. De Commissie doet nog onderzoek naar de structurele financiering van de Publieke Omroep.