Directeur Robert-jan van der Hoeven van zenderbeheerder Broadcast Partners denkt dat sabotage het minst onwaarschijnlijke is dat in de zendmasten van IJsselstein (Lopik) en Hoogersmilde is gebeurd. In de nacht van 14 en 15 juli was er brand in beide masten. De mast in Hoogersmilde viel zelfs om. "Iedere verklaring is onwaarschijnlijk, maar statistisch gezien is sabotage het minst ónwaarschijnlijk", zegt hij in Broadcast Magazine. "Je kunt denken aan vandalisme, ook een pyromaan kun je niet uitsluiten."
"Ik ben geen politieman, maar er hobbelen nogal wat mensen op die torens rond die daar niet horen. Het is een zoete inval, werkelijk jan en allemaal kan erop. Zoals een radiofreak die dagen aan één stuk in de mast zelf detailfoto's van installaties loopt te maken en die dan op internet zet. Dat hoort niet, eruit met die man."
Volgens Van der Hoeven is het maar de vraag of ooit duidelijk zal worden hoe de branden konden ontstaan. "Smilde was te verbrand, daar wordt geen duidelijke brandoorzaak meer gevonden. In Lopik heeft de huisbaas alles binnen 24 uur verknipt en weggezaagd, dus ook dat laat zich moeilijk construeren. Twee branden op één dag, dat blijft natuurlijk wel zeer opmerkelijk."
NOVEC, het staatsbedrijf dat eigenaar is van de zendmast, krijgt een stevige veeg uit de pan van de directeur van Broadcast Partners. "Het is jammer dat NOVEC weinig kennis van zaken heeft en eigenlijk niet meer is dan een verhuurder van oud ijzer. […] Ze weten niet goed hoe je met mastverhuur moet omgaan, maar wel hoe je dat duur moet maken." Als het aan Van der Hoeven ligt gaat één bedrijf het beheer over de masten krijgt, inclusief de betonnen voet en alles daaromheen. En dan heeft hij het niet over NOVEC. Maar "een professionéle uitbater."
"Met de NOS praat ik niet meer"
De enige onderzoeken die tot nu toe naar buiten kwamen over de oorzaken, kwamen via de NOS. In september berichtte het NOS Journaal over een onderzoek van brandveiligheids-bedrijf Efectis. Daaruit kwam naar voren dat de brand vrijwel zeker is ontstaan door water in de kabels, die waarschijnlijk niet aan de eisen van brandveiligheid voldeden. De kabels waren van zendinstallaties die Broadcast Partners in beheer heeft. Door het water kon kortsluiting ontstaan.
Afgelopen mei bracht de NOS een onderzoeksrapport, dat in opdracht van NOVEC gemaakt is, naar buiten waaruit bleek dat een automatisch systeem niet werkte, waardoor de zenders gewoon toevoer bleven houden, terwijl ze uit waren gevallen. Als reactie daarop zouden de zenders in Smilde op een hoger vermogen gezet zijn.
"Maar dat kán natuurkundig helemaal niet", zegt Van der Hoeven daar nu over. "De aarde is rond: de Smilde zou meer dan een kilometer hoog moeten zijn om de dekking van Lopik over te nemen!" Hij zegt dat er in de nacht inderdaad onregelmatigheden zijn waargenomen en dat de zenders op afstand in vermogen verminderd zijn. "Punt. Nee, met de NOS praat ik niet meer."
Alle berichtgeving over de branden in de zendmasten is hier na te lezen.