Vanmiddag verschijnt waarschijnlijk het McKinseyrapport dat aangeeft hoe de publieke omroep kan bezuinigen. Er moet 2007 bezuinigd worden tot een jaarlijkse besparing van 80 miljoen euro, circa 10 procent van het gehele budget.
McKinsey geeft slechts een advies aan het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap en de NOS. De omroepen bepalen straks voor een belangrijk deel zelf waar de echte klappen vallen. Het onderzoeksbureau stelt ingrijpende bezuinigen voor bij de Wereldomroep en Radio 747AM, de radio-orkesten worden bedreigd met opheffing en de omroepen zouden nog veel meer samen kunnen werken, bijvoorbeeld bij de actualiteitenrubrieken. Vraag blijft wat van die aanbevelingen straks terechtkomt. In het commerciële kamp worden ondertussen de ontwikkelingen bij de publieke omroep op de voet gevolgd. Daar hebben ze al lang de oplossingen klaar, leert een korte rondgang van de Telegraaf langs de ‘externe’ deskundigen.
“Uiteraard ken ik de eindconclusies van McKinsey ook nog niet, maar het lijkt erop alsof ze zeggen: we pakken een paar zaken aan en dan zijn we klaar”, zegt Dick van der Graaf, directievoorzitter van de Holland Media Groep (RTL 4, 5 en Yorin). “Beter zou zijn om je af te vragen of de structuur van de publieke omroep nog wel van deze tijd is. Kijk naar BNN: op tv hebben ze zeker bestaansrecht, maar ze hebben niet meer dan 100.000 leden. Er is dus geen breed maatschappelijk draagvlak voor. De hele publieke omroep is nog steeds een afspiegeling van het Nederland van veertig, vijftig jaar geleden. Hoeveel allochtonen wonen er wel niet in Nederland, zie je dat terug op tv?”
Volgens Van der Graaf valt er veel geld te besparen bij de publieken. “Je zou je zelfs kunnen voorstellen dat ze daarvoor gaan samenwerken met de commerciëlen. Beide partijen hebben bijvoorbeeld studio´s die regelmatig leegstaan. Met een goede planning zou je elkaars studio´s kunnen gebruiken. Je kan samen ondertiteling inkopen. Nu wordt telkens wanneer een serie of film naar een andere omroep gaat nieuwe ondertiteling gemaakt. En waarom moet elke omroep een eigen pand hebben? Unilever heeft ruim 200 merken die, pak ´m beet, uit twee fabrieken komen. Het gaat om het product, niet om de maker.”
René Boogaard, directeur van Fox Kids, denkt dat bij de uitgaven op gebied van jeugdtv vraagtekens te plaatsen zijn. “De publieke omroep heeft zo´n groot programma-budget en weet nu toch maar een marktaandeel van 9 procent in de doelgroep van 6 tot 12 jaar te behalen. Wij bereiken met een veel kleiner budget in diezelfde groep 40 procent. En dan doen ze nog denigrerend over ons ook. In feite beledig je dan dekijker.”
Erik de Zwart, directeur van Talpa Radio International (waar Noordzee FM en Radio 10 FM onder vallen), verwacht vooralsnog weinig van McKinsey en geeft een reactie als vanouds. “Eerdere onderzoeken hebben mijns inziens uiteindelijk ook bitter weinig opgeleverd. Ze doen er alles aan om zichzelf zoveel mogelijk te beschermen. En ons parlement is te verdeeld om een radicale beslissing te nemen. Er verandert pas echt iets als ze in Brussel ingrijpen, omdat het zo niet langer kan.”
Ook blijft De Zwart zich opwinden over de huisvesting van de publieke omroep: “Die hele club is gewoon een groot banenplan. Meer bakstenen dan omroep, omdat elke vereniging zijn eigen pand moet hebben, een enkele uitzondering daargelaten. En dan heeft elke omroep ook weer een eigen directie, eigen personeel, eigen studio´s en ga zo maar door. De efficiency is ver te zoeken en wij, de belastingbetalers, draaien ervoor op.”
