Radio 1 gaat op de schop om meer luisteraars te trekken. Vanaf 25 augustus wordt de programmering van Radio 1 sterk gewijzigd. Dat is hard nodig, want binnen enkele jaren kelderde het luistertijdaandeel van de nieuws- en sportzender van 9 procent naar ruim 7 procent.
Zendermanager Laurens Borst wil meer radio-magazines in de stijl van ‘De Wereld draait door’ gaan uitzenden. "Het gaat om de juiste mix van licht en zwaar." Deskundige moeten volgens hem verhalen beeldend over het voetlicht brengen. "Dat was niet altijd gebruikelijk bij Radio 1, maar nu gaan we daar meer rekening mee houden. We willen dichter bij de luisteraar komen."
Eén van de voornaamste problemen is volgens Borst het gebrek aan urgentie. "Wanneer er iets gebeurt in de wereld, heb je als Radio 1-luisteraar niet het gevoel dat je direct op de hoogte wordt gebracht." In de nieuwe programmering krijgt NOS Nieuws daarom de mogelijkheid om vaker ‘in te breken’ met korte nieuwsflitsen (vijf tot tien keer per dag, schat Borst), bijvoorbeeld wanneer de Kamer debatteert over embryoselectie.
Andere verandering: voortaan gaat een duo de ochtenduitzending van het Radio 1 Journaal presenteren. De lunchuitzending van dat programma komt te vervallen. "’s Ochtends hebben mensen de meeste behoefte aan nieuws", verklaart Giselle van Cann, adjunct-hoofdredacteur van NOS Nieuws, deze keuze. "We verleggen de focus daarom naar de ochtend."
De meeste langere reportages, documentaires en onderzoeksjournalistieke programma’s verhuizen naar de avonden en de weekeinden. Borst: "Overdag is radio voor veel mensen een secundair medium. Ze zijn aan het werk of doen het huishouden en luisteren intussen naar de radio. ’s Avonds en in het weekeinde hebben mensen meer tijd om actief te luisteren. Dan komen wij met verdieping."
De uitzendingen van Radio 1 worden gemaakt door vijftien verschillende omroepen. Dertien omroepen gingen akkoord met het nieuwe plan van Borst, alleen VARA en VPRO adviseerden negatief. Borst: "Zij vinden dat ze hun eigen ei goed kwijt kunnen in de programmering, maar ze hebben twijfels of andere omroepen wel voldoende verdieping bieden."
VARA-programmadirecteur Frans Klein zegt dat met de nieuwe programmering het kind met het badwater wordt weggegooid. "Onderwerpen als wetenschap en onderzoeksjournalistiek worden weggestopt in de spelonken van het schema, want ’s avonds luisteren er veel minder mensen naar Radio 1." Nu de raad van bestuur van de Nederlandse Publieke Omroep de plannen van Radio 1 heeft goedgekeurd, kan Klein niet anders dan ‘er het beste van proberen te maken’. "Maar het zou me niet verbazen wanneer we opstijgen door al die lichtheid."
Borst vindt dat zijn VARA-collega met deze beeldspraak alle medewerkers "schoffeert" die overdag verdiepende onderwerpen en nieuwsanalyses zo toegankelijk mogelijk willen brengen. "Het is echt geen schande om rekening te houden met de luisteraars. Klein lijkt bovendien te vergeten dat de VARA met de VPRO op zaterdag een nieuw onderzoeksjournalistiek-programma gaat maken."
De VPRO was bang voor het verdwijnen van Het marathoninterview, door VPRO’s radiohoofdredacteur Kees Schaepman betiteld als "een kroonjuweel van Radio 1". Dat programma blijft behouden, belooft Borst, "maar in de ochtend is er geen plek voor drie uur durende interviews". "Het idee is nu om vijf uitzendingen te gaan maken rond de Kerstdagen, ’s avonds van 7 tot 10. Deze zendermanager draait de marathoninterviews niet de nek om, maar verhuist ze naar een plek waar ze volgens het luisteronderzoek beter passen."