De nieuwe aspirant-omroepen ZWART en Ongehoord Nederland krijgen een positief advies van de Raad voor Cultuur en mogen wat betreft het orgaan toe treden tot het publieke bestel. De twee omroepen zijn volgens de Raad “van toegevoegde waarde, omdat zij een herkenbare stroming vertegenwoordigen, nieuwe doelgroepen bedienen en de verscheidenheid van het aanbod vergroten”.
Over Ongehoord Nederland zegt de Raad dat ze zich wel moet distantiëren van het stelselmatig diskwalificeren van de NOS als onafhankelijk nieuwsmedium door de voorzitter Arnold Karskens. ZWART krijgt het advies van de Raad om alert te blijven op journalistieke waarden, zeker omdat de omroep zegt te willen ‘verbinden’. Dit naar aanleiding van een incident, waarbij ZWART-oprichter Akwasi een Radio 1-journalist onder druk zette om materiaal uit een interview te verwijderen.
Het is belangrijk dat ook stemmen die zich nu ongehoord voelen ruimte krijgen, maar de Raad waarschuwt ook voor uitholling van het systeem van binnenuit. Journalistieke integriteit en de kwaliteit van de programma’s moeten leidend zijn, zegt voorzitter Kristel Baele. “Zeker in deze tijd van nepnieuws, deepfakes en desinformatie.”
Raad voor Journalistiek
In het advies staat verder dat omroepen verplicht zouden moeten worden om de Raad voor de Journalistiek te erkennen. Op dit moment zijn de omroepen dat nog niet, maar de Raad wil onderzoeken of die mogelijkheid er kan komen. Verder zouden omroepen een “meer toegespitste” journalistieke code moeten onderschrijven.
De huidige aspirant-omroepen PowNed, WNL en HUMAN hebben volgens de raad inmiddels hun extra waarde voor het bestel bewezen en mogen blijven. In de komende vier jaar moeten zij een samenwerkingsomroep vormen met een van de zes reeds erkende omroepen AVROTROS, KRO-NCRV, BNNVARA, EO, MAX of de VPRO.
De raad vreest door het grote aantal (aspirant-)omroepen wel voor versplintering van het publieke bestel. Door onder meer de ontzuiling en de individualisering zijn de doelgroepen en dus de criteria voor toelating van verschillende stemmen niet meer duidelijk. Er moeten dus scherpere maatstaven worden opgesteld, adviseert de raad aan de minister.
Demissionair minister Slob moet voor 1 augustus een definitieve beslissing maken over de toetreding van de twee omroepen. Na goedkeuring zullen zij de komende jaren onderdeel zijn van het publieke omroepbestel.
Foto: RadioFreak