RadioFreak.nl heeft op basis van partijprogramma’s en de doorrekeningen van het Centraal Plan Bureau (CPB) op een rij gezet wat de 14 partijen uit de Peilingwijzer willen met media. Het gaat vooral over de publieke omroepen. Over bijvoorbeeld FM-vergunningen of regels voor commerciële zenders wordt weinig gezegd.
Dit is wat de partijen extra of minder uit willen geven per jaar aan media en de publieke omroep:
PvdA | + 100 miljoen euro |
D66 | + 5 miljoen euro |
CDA / 50Plus / SP / GL / CU / PvdD / DENK | +/- 0 |
VVD | – 300 miljoen euro |
SGP | – 500 miljoen euro |
VNL | – 700 miljoen euro |
PVV / FvD | onduidelijk |
De PvdA is de enige partij die substantieel extra wil investeren in de publieke omroep. Vooral in de regionale en lokale omroepen. “De publieke omroep, waaronder ook de regionale en lokale omroepen, heeft een belangrijke taak om verbinding tot stand te brengen tussen alle groepen in de samenleving en verdient daarom meer financiële steun”, schrijft de partij in z’n partijprogramma. “Jaarlijks moet er 100 miljoen euro bij voor de landelijke, regionale en lokale omroepen.”
Ook D66 wil extra investeren, al is het maar beperkt. De partij wil de bezuinigingen op de regionale omroepen met minimaal vijf miljoen euro verlagen. Verder wil D66 verder op de ingezette lijn. “Daarin mogen ook andere producenten dan de omroepverenigingen programma’s maken voor de publieke omroep. Mensen blijven de mogelijkheid houden om bijvoorbeeld door middel van lidmaatschap, invloed uit te oefenen op het programma-aanbod”, staat in het verkiezingsprogramma. Ook voor Lokale Omroepen heeft D66 een plan. “Lokale omroepen zijn nu financieel afhankelijk van de lokale overheid. Dat is onwenselijk. D66 wil dat lokale omroepen landelijk gefinancierd worden, zodat ze onafhankelijk kunnen opereren.”
Een grote groep partijen wil niks veranderen aan de financiering van de publieke omroep. Al leggen ze wel accenten. Het CDA zegt specifiek dat ze de regionale omroepen willen houden. “De publieke omroep en de lokale media moeten niet nog meer onderworpen zijn aan de marktlogica van kijkcijfers en advertentie inkomsten, maar wel zijn informatieve rol versterken.”
50PLUS wil de publieke omroep laten zoals het is. De partij geeft aan dat omroepverenigingen een belangrijke rol moeten blijven spelen. Dat vindt de ChristenUnie ook. De partij heeft ook een warm hart voor lokale en regionale media. “De lokale en regionale omroep zijn heel belangrijk voor de lokale nieuwsvoorziening, onder meer voor de versterking van de lokale democratie. De ChristenUnie wil het lokale media-aanbod op peil houden.”
Ook de SP maakt weinig woorden vuil aan het mediabeleid. Ze willen dat iemand die bij de publieke omroep werkt niet meer kan verdienen dan een minister. “Ook komt er extra taalonderwijs bij de publieke omroep, via tv, radio en internet.” Eind vorig jaar zei de SP in een kamerdebat ook dat ze meer ruimte willen voor Nederlandse muziek op de publieke radio.
“Nieuws, informatie, cultuur en educatie vormen de kerntaak van publieke omroepen”, zegt GroenLinks. “Sport en amusement zorgen ervoor dat een breed publiek wordt bereikt.” De partij wil verder dat de producties gratis en zonder reclame op internet komen te staan.
De Partij voor de Dieren wil geen verdere bezuinigingen meer op de publieke omroep. “Onafhankelijke onderzoeksjournalistiek is noodzakelijk voor de controle op de macht.”
DENK wil meer geld uittrekken voor lokale media die politici controleren. Hoeveel is niet duidelijk. Daarnaast is de partij voor de invoering van een journalistieke eed. “Om ervoor te zorgen dat basale journalistieke principes worden toegepast.”
De VVD wil juist bezuinigen. Er moet jaarlijks 300 miljoen euro vanaf. “Wij willen dat de publieke omroep zich richt op de kernonderwerpen: nieuws en educatie. En daar waar het om nationale aangelegenheden gaat ook cultuur en sport. Passend bij deze kerntaken zijn wij voor een lager omroepbudget, dat efficiënt wordt besteed.” De VVD wil ook dat de losse omroepen minder macht krijgen binnen de NPO. De regionale media moet versterkt worden doordat de landelijke omroep meer aandacht geeft voor nieuws uit de regio. “Dit kan via een regionale nieuwsuitzending op een van de landelijke tv-zenders, maar moet ook via de radio en online.
Ook de SGP wil flink bezuinigen. Er moet jaarlijks 500 miljoen euro vanaf bij de publieke omroep. “Door een beperking van het budget zal de publieke omroep zich meer op de kerntaken moeten richten. Het nieuws op de nieuws- en actualiteitenzender radio 1 mag bijvoorbeeld niet verdrongen worden door ellenlange rechtstreekse verslagen van allerlei sportevenementen.” Daarnaast wil de SGP geen reclame meer bij de publieke omroep. “De overheid waarborgt de eigenheid van regionale omroepen.”
VNL wil 700 miljoen euro per jaar weghalen bij de publieke omroep. De nieuwe partij van oud-Radio 1-presentator Jan Roos wil nog maar één publieke radiozender. “Educatieve programma’s staan voorop. De verzuiling ligt ver achter ons, daarom kan het omroepbestel op de schop.” Van de omroepverenigingen wil VNL dus af.
Forum voor Democratie wil de NPO ‘saneren’. Maar hoeveel geld er dan vanaf moet is niet duidelijk. Het verkiezingsprogramma lijkt alleen over televisie te gaan. “Slechts twee publieke kanalen die meer gericht zijn op informatie, cultuur en documentaires en minder op verstrooiing en entertainment.” Daarnaast moet reclame van de publieke zenders af en mag de NPO niet meer meebieden op de uitzendrechten van sportevenementen. En komt er een melding na ieder programma: ‘Dit programma heeft u € …. belastinggeld gekost.’
De PVV lijkt helemaal geen geld meer aan media uit te willen geven, maar is niet duidelijk in wat ze precies willen. In het verkiezingsprogramma wordt mediabeleid maar in 1 zinnetje genoemd. “Geen geld meer naar ontwikkelingshulp, windmolens, kunst, innovatie, omroep enz.”
Foto: Flickr / Elger van der Wel