De NOS wordt vanaf 1 januari losgeweekt van het bestuur van de Nederlandse Publieke Omroep (NPO). Dat is het gevolg van een mediabrief die mediaminister Ronald Plasterk vorig jaar al schreef. Hij wil van de NOS een zelfstandige stichting maken met een eigen dagelijks bestuur en raad van toezicht. Nu valt NOS RTV nog direct onder de raad van bestuur van de NPO.
"Hij vindt dat de ‘governancestructuur’ verbeterd moet worden door de bestuurlijke verhoudingen zuiverder te maken", legt NOS-directeur Gerard Dielessen uit in Spreekbuis. "In het huidige systeem zou de Raad van Bestuur in principe de NOS voor kunnen trekken. Het idee van ‘de slager die zijn eigen vlees keurt’. Dat kan straks niet meer. De taak van de NOS moet gelijk moet zijn aan die van andere omroeporganisaties. En dus moeten alle omroepen een gelijkwaardige positie hebben ten opzichte van de Raad van Bestuur. Een vrij logisch besluit eigenlijk."
Per 1 januari 2009 wordt de NOS eerst een tussenstichting. Als de zogenoemde Erkenningenwet in het voorjaar door de Tweede Kamer is behandeld, zal de definitieve stichting een jaar later, op 1 januari 2010, een feit zijn. Dan wordt de Raad van Bestuur voor de NOS een raad van toezicht en wordt de NOS-directie omgevormd tot NOS Bestuur.
"De bestuursstructuur wordt helderder", noemt Dielessen als voordeel. "Als wij (NOS en NPO) het nu niet eens zijn, kun je niks doen; je kunt niet bij je eigen baas in beroep. Straks kan dat wel. Een nadeel is meer persoonlijk van aard: Ik kan het goed vinden met deze Raad van Bestuur en waarschijnlijk dus ook met de toekomstige Raad van Toezicht. Maar als daar andere mensen komen, is het natuurlijk afwachten."
Oud-NPO-voorzitter Harm Bruins Slot betreurde het einde van de samenwerking eerder ook al. Hij zei over het besluit van Plasterk: "De NOS is ook een beetje familie waar je aan gewend bent geraakt. Dat ze zelfstandig zijn is niet noodzakelijk, maar het is ook niet onlogisch dat dit gebeurt."
Dielessen meent dat het loskoppelen van de NPO de NOS ook de mogelijkheid biedt om na te denken over een aantal belangrijke vraagstukken en thema’s, die direct samenhangen met de positionering in het bestel en de samenleving. Zoals het versterken van publieke verantwoordelijkheid, het opereren op verschillende platforms en het denken over keuzes die gemaakt moeten worden ten aanzien van de programma’s, nu in het digitale domein het publiek steeds meer bepaalt wat en hoe ze wanneer willen consumeren.
De aanstaande verzelfstandiging van de NOS wordt dan ook aangegrepen om een nieuw toekomstperspectief te schetsen. Dit zal gebeuren onder de naam NOS Next Level. De vragen, dilemma’s en keuzes die hiermee samenhangen wil de NOS-directeur breed en diep in de organisatie neerleggen. Dielessen verwacht een boeiend proces waarin veel plek is voor discussie en de betrokkenheid bij de organisatie vergroot kan worden.
